پنل مهندسي ارزش در راهسازي

دكتر مهدي مهري مدیرکل دفتر مدیریت پروژه‌های شرکت ساخت و توسعه حمل‌ونقل کشور

دكتر محمد پورضا رئیس هئیت‌‌مدیره مهندسین مشاور طرح راه ابریشم

دكتر علیرضا سید وکیلی مدیر بخش برنامه‌ریزی، توسعه حمل و نقل مرکز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازي

به گزارش استودیو شانزدهمین همایش ملی و نمایشگاه قیر، آسفالت و ماشین‌آلات، مهدی مهری در پنل مهندسی ارزش در راه‌سازی، با اشاره به تعریف پروژه محوری اظهار داشت: تعریف آکادمیک و اولیه که در ادبیات موضوع وجود دارد عبارت از هر کاری که زمان شروع و زمان پایان، اولویت تقدم و تاخر و نیاز به منابع زمان، نیروی انسانی، میزان بودجه، مدیریت و ماشین‌آلات است که به نوعی پروژه در قالب آن‌ها تعریف می‌شود.
وی بیان کرد: پیش از این در دنیا به موضوع پروژه توجه چندانی صورت نمی‌گرفت، در دهه ۱۹۶۰ تنها حدود ۳۰ درصد کارها به صورت پروژه‌محور انجام می‌شد اما در قرن بیستم این رقم به حدود ۹۰ درصد رسید؛ یعنی برای ایجاد بهره‌وری بیشتر، اقدامات بیشتر به سمت پروژه‌محوری پیش رفته است.
مدیرکل دفتر مدیریت پروژه‌های شرکت ساخت وتوسعه حمل و نقل کشور با اشاره به چالش‌های مهندسی ارزش تصریح کرد: در آخرین ویرایش آیین‌نامه فنی و اجرایی که توسط سازمان برنامه و بودجه صورت گرفته، موضوع مهندسی ارزش به عنوان یکی از موضوعات مشاوره‌ای در جهت اجرای بهینه پروژه‌ها دیده شده است. اما‌ متاسفانه به نظر می‌رسد ایراد اساسی از نظام فنی و اجرایی نیست بلکه مشکل بیشتر در حوزه اجرای قوانین است که هزینه و زمان بیشتری را به پروژه تحمیل می‌کند. مهری ادامه داد: پیشنهاد این‌ است نظام فنی و اجرایی باید بیشتر تبیین شود تا افراد به صورت سلیقه‌ای ورود پیدا نکنند.
وی با بیان اینکه مهندسی ارزش یکی از تکنیک‌های افرایش بهره‌وری در پروژه است افزود: مهندسی ارزش در بحث مدیریت پروژه‌محور جز اولویت‌هاست، برای نمونه در مورد آزادراه قزوین_ رشت مشکل عمده در محدوده منجیل رودبار بود که تقریبا ۱۵ سال پیش احداث شده بود و تنها حدود ۸ کیلومتر آن در محدوده رودبار با مشکلاتی همچون مخالفت اهالی محل روبه رو شده بود که با مهندسی ارزش توانستیم مشکل را برطرف کنیم‌.
وي در پایان خاطرنشان کرد: مهندسی ارزش با جمع کردن افراد ذی‌نفع نه تنها سطح بهره‌وری را افزایش می‌دهد بلکه از هزینه بالا و زمان‌ اتلاف پروژه هم جلوگیری می‌کند.

 طراحی باند شمالی فرودگاه امام و راه‌آهن شمال نمونه بارز مهندسی ارزش در کشور است

 محمد پوررضا در پنل مهندسی ارزش در راه‌سازی، در پاسخ به این سوال که آیا مهندسی ارزش جدا از مهندسی است، اظهار داشت:  مهندسی ارزش جایگزین هیچ‌یک از فعالیت‌ها برای طراحی و تولید پروژه نیست.
وی با بیان اینکه مهندسی ارزش چشم سوم پروژه است بیان کرد: مهندسی ارزش تلاش گروهی از افراد خبره برای بهبود بخشیدن و ایجاد رویکردی جدید به پروژه در فضایی آرام‌تر است.
رئیس هئیت‌‌مدیره مهندسین مشاور طرح راه ابریشم افزود: شرکت ما تجربه حدود ۱۰۰ مورد مطالعه در حوزه مهندسی ارزش دارد که بخشی از آن در حوزه راه‌سازی بود و یکی از مهم‌ترین این پروژه‌ها باند شمالی فرودگاه امام خمینی بود که حضور پیمانکاران و مشاوران اعم از نیروهای دانشگاهی، مهندسی و نمایندگان عملیات پرواز در فرآیند طراحی و اجرا اهمیت مهندسی ارزش را دوچندان کرد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: توجه به موضوعات اجتماعی و محیط‌زیستی در پروژه راه‌آهن رشت_ آستارا و همچنین اسکله نوشهر در حوزه دریایی نشان داد که با پیوند پیوست‌ها به بدنه اصلی پروژه می‌توان بسیار بهینه و بهره‌ور عمل کرد.

 مهندسی ارزش هزینه پروژه‌های ساخت را کاهش می‌دهد
 علیرضا سید وکیلی در پنل مهندسی ارزش در راه‌سازی، با اشاره به چیستی مهندسی ارزش اظهار داشت: در نظام مدیریت پروژه همواره این اشتباه رخ می‌دهد که مالک پروژه بهترین تصمیم‌گیرنده است، اما مهندسی ارزش این موضوع را تبیین می‌کند که اگر ارزش کار عبارت از کارایی تقسیم بر هزینه و کارایی به معنای کل کارکرد خروجی پروژه با حضور همه ذی‌نفعان باشد، می‌توان بهترین خروجی را داشت.
وی سپس تصریح کرد: حدود ۲۰ سال پیش که سازمان برنامه و بودجه اولین ‌نشریه در باب مهندسی ارزش را منتشر کرد نشان داد که اشراف کاملی بر کلیه کارهای کشور اعم از نیرو، مسکن، راه و ... وجود دارد.
مدیر بخش برنامه‌ریزی، توسعه حمل و نقل مرکز تحقیقات گفت: امروزه همه دست‌اندرکاران حوزه ساخت به این نتیجه رسیده‌اند که برای بهبود در پروژه‌ها همه منابع و ذی‌‌نفعان را باید در نحوه طراحی، اجرا و بهره‌برداری مشارکت دهند.
سید وکیلی افزود: هدف اصلی ما از ساخت راه، صرفا ساخت راه نیست، بلکه ایجاد بستر برای مردمی است که در آن محدوده نفوذ زندگی می‌کنند و برای شرکت‌هایی است که در آن محدوده تولید کالا می‌کنند.