خداوند بزرگ را شاکر هستم که مسئولیت اداره مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در حال حاضر برعهده اینجانب قرار گرفته است. بنابر مستندات موجود وظایف مرکز را می‌توان در چهار بخش شامل فعالیت‌های تحقیقاتی، تدوین مقررات، آیین‌نامه و استانداردها، صدور گواهینامه فنی و آموزش و ترویج دسته‌بندی نمود.
این مرکز در حال حاضر به‌عنوان یکی از مراکز مهم تحقیقاتی کشور از ادغام مرکز تحقیقاتی و مطالعاتی معماری و شهرسازی (تأسیس سال 1378)، پژوهشکده حملونقل (تأسیس سال 1382) و همچنین دیگر مراکز ازجمله انستیتو قیر و آسفالت (تأسیس سال 1377) در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن (تأسیس سال 1352) بوجود آمده است که در مجموع میراث دار متجاوز از 70 سال تجربه کار تحقیقاتی و مطالعاتی گران‌سنگ است.
بر همین اساس مرکز با شناخت دقیق و شفاف از روند فعالیت‌ها و اقدامات شامل ارزیابی اهداف کمی‌وکیفی برنامه‌ها در کنار تبیین وضعیت موجود، شناخت نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات و در کنار تجارب به‌دست‌آمده در طی سالیان گذشته، توانسته است زمینه‌های لازم برای رفع کاستی‌ها و مشکلات در حوزه‌های مرتبط با فعالیت‌های خود را مهیا نماید تا مجموعه‌ای ارزشمند از راهبردها، سیاست‌ها و راهکارهای اجرایی را فراروی برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران بخش‌های حملونقل و معماری و شهرسازی قرار دهد.
در همین راستا سیاست‌های تحقیقاتی مرکز در آینده، بر پایه رفع نیازهای کشور و درجهت دستیابی به توسعه پایدار برنامه‌ریزی شده است و کلیه طرح‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی با اولویت قراردادن محورهایی مانند صنعتی‌کردن و توسعه فن‌آوری‌های نوین در اجرای اجزاء و سیستم ساختمانی، ارائه راهکارهای سبک‌سازی در صنعت ساختمان، توجه به موضوع مهم کاهش خطرپذیری زلزله و سایر مخاطرات طبیعی، راهکارهای کاهش مصرف انرژی در ساختمان، بهبود دوام، کیفیت و ایمنی مصالح و اجزای ساختمانی متداول، طراحی بهینه اجزاء الکتریکی و مکانیکی ساختمان‌ها، تهیه و توسعه بانک‌های اطلاعاتی مرتبط با صنعت ساخت‌وساز، ارائه راهکارهای توسعه پایدار در صنعت ساختمان، افزایش و ارتقای ایمنی حملونقل، تهیه و تدوین اسناد بالادستی و طرح جامع حملونقل، برنامه‌ریزی در خصوص استفاده بهینه از ظرفیت موجود شبکه حملونقل بار و مسافر و ایجاد تعادل بین عرضه‌وتقاضا در کلیه شقوق حملونقل، مدیریت هزینه در کلیه سطوح زیرساخت‌های صنعت حملونقل، ارتقاء کیفی رویه‌های بتنی و آسفالتی، تمرکز به‌منظور تحقق «حقوق شهروندی» در تهیه و تصویب طرح‌های توسعه شهری و نیز تبیین جایگاه آن در شهرسازی و نظام مدیریت شهری کشور، مستندسازی و مستندنگاری در حوزه معماری و شهرسازی و سکونتگاه‌های روستایی، ارتقاء بینش عمومی، سلیقه اجتماعی و حس زیباشناسی همگانی نسبت به مقولات معماری شهر و روستا، توجه به مقوله‌های مهم مطالعات اجتماعی همچنین اقتصادی و رفاهی در حوزه‌های حملونقل، مسکن و شهرسازی، ایجاد رصدخانه ملی توسعه کالبدی در کشور و تهیه نقشه جامع علمی کشور در حوزه پژوهش و مطالعات شهرسازی و معماری و روزآمدکردن طرح جامع تحقیقات شهرسازی و معماری کشور تعریف می‌گردد. همچنین تحقیق در زمینه رعایت الگوی مصرف در تولید مصالح و کاربرد آن‌ها در ساخت‌وساز نیز ازجمله سیاست‌هایی است که ازسوی مرکز آغاز شده است و در حال حاضر متجاوز از 300 پروژه تحقیقاتی در مرکز در حال انجام و یا مدیریت آن توسط مرکز صورت می پذیرد.
این در حالی است که در طول سال‌های گذشته صدها استاندارد، آیین‌نامه و دستورالعمل در حوزه‌های مصالح و ساختمان، معماری و شهرسازی و حملونقل در مرکز تدوین و مورد استفاده صاحبنظران و دست‌اندرکاران بخش‌های ساختمان، شهرسازی و حملونقل قرار گرفته است. همچنین در ماه‌های اخیر امر تدوین مقررات ملی ساختمان و بازنگری آیین‌نامه بتن ایران (آبا) به مرکز سپرده شده است.
صدور گواهینامه فنی برای مصالح ساختمانی مطابق با اساسنامه مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن در سال 1356 توسط مرکز انجام می‌پذیرد. همچنین بر اساس ماده 26 آیین‌نامه اجرائی بند «د» تبصره (6) قانون بودجه سال 1386 کل کشور و پس از آن ماده 26 آیین‌نامه اجرایی قانون "ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن" مصوب سال 1388، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به‌عنوان مرجع تأیید فناوری‌های نوین و شیوه تولید صنعتی ساختمان معرفی شده است.
علاوه بر آن این مرکز در طول سالیان گذشته، سمینارها و دوره‌های آموزشی تخصصی متعددی را در زمینه‌های گوناگون در راستای ترویج و گسترش دانش، یافته‌های پژوهشی و توسعه توانمندی‌های حوزه صنعت حملونقل، قیر، آسفالت و روسازی، مسکن، ساختمان، معماری و شهرسازی برگزار نموده است.
بدیهی است این اقدامات و فعالیت‌ها که با تکیه‌بر توان و دانش نیروهای تحقیقاتی در داخل مرکز و همچنین همکاری با متخصصان سایر مراجع انجام می‌پذیرد با حمایت جدی ازسوی وزارت راه و شهرسازی صورت می‌گیرد.
امیدواریم محققان و صاحبنظران حوزه‌های حملونقل، ساختمان، معماری و شهرسازی در سراسر کشور و هموطنان اندیشمند و متخصص در سایر کشورها با ارائه نظرات و رهنمودهای ارزشمند خود، ما را در مسیر راهیابی به اهداف بلند رشد و توسعه پایدار کشور یاری نمایند.
دکتر غزال راهب
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی