درباره بخش
بهمنظور ایجاد انسجام تشکیلاتی در مؤسسات و واحدهای آموزشی و پژوهشی وابسته به وزارت راه و شهرسازی، به استناد مصوبه شورایعالی اداری مورخ 19/11/1390 کلیه مراکز و مؤسسات آموزشی و پژوهش وابسته به وزارت راه و شهرسازی از جمله «مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری»، «پژوهشگاه مسکن و شهرسازی» در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، ادغام شد و عنوان آن به مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تغییر یافت. با ایجاد تغییرات در ساختار مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، حوزه پژوهشی «معماری و شهرسازی» با ادغام بخشهای پیشین مرکز در حوزه معماری، طراحی محیط و مسکن و بخشهای فوقالذکر که در مرکز تحقیقات ادغام شد، شکل گرفت. درحال حاضر، حوزه پژوهشی معماری و شهرسازی مرکب از چهاربخش تحقیقاتی «مطالعات برنامه ریزی و طراحی شهری»، «معماري و طراحي محيط»، «مسکن و سیستمهای ساختمانی» و «مطالعات اجتماعی و توسعه پایدار» میباشد. این مجموعه با بهرهگیری از توان تخصصی اعضای خود و همچنین، جامعه علمی و تخصصی کشور به دنبال آن است که با مسألهيابي و تبيين اولويتهاي پژوهشي در عرصه شهرسازي و معماري کشور، به دنبال آن است که به تعریف طرحها و برنامههای پژوهشی در قالب اهداف و سیاستهای راهبردی بپردازد، به نحوی که انسجام و هماهنگی در نظام تحقیقات و مطالعات شهرسازي و معماري حفظ شود و در عین حال مسائل و مشکلات اساسی حوزه معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی، مبتنی بر علم و فناوری نیز مرتفع گردد.
اهداف
- هدف راهبردی بلندمدت:دستيابی به جايگاه مناسب علمي در سطح منطقه به عنوان بخشی از یک مرکز واجد نقش مؤثر علمی در عرصه بینالمللی
- هدف راهبردی میانمدت: دستيابی به جايگاه مناسب علمي در سطح کشور به عنوان یک مرجع علمی و تخصصی ملـی در جهت حمایت از همافزایی توان سایر مراکز پژوهشی و علمی برای تأثیرگزاری و ارائه راهحل برای شهرسازی و معماری (در حوزه عمل وزارت راه و شهرسازی).
وظایف
• برنامهریزی، ارائه طرحهای راهبردی و هدف گذاری سیاستهای وزارت راه و شهرسازی در راستای شاخصهای پایداری و در تطابق با ساختار و ضرورتهای کالبدی، جغرافیایی، اجتماعی و اقتصادی
• برنامهریزی و طراحی جهت افزایش تابآوری سکونتگاهها در برابر مخاطرات طبیعی و اثرات تغییر اقلیم
• ساماندهی بافتهای ناکارآمد شهرها در تطابق با ساختار و ضرورتهای اجتماعی و اقتصادی
• برنامهریزی و توسعه مسکن شهری و روستایی متناسب با نیازها و ضرورتهای کشور و در راستای تحقق عدالت اجتماعی
• توسعه شهری و حمل و نقل
• تقویت و بازیابی هویت بومی و ملی ایرانی- اسلامی در معماری و شهرسازی
• تهیه مقررات، ضوابط و دستورالعملهای شهرسازی
• مدیریت دانش، مستندسازی و بانکهای اطلاعاتی در شهرسازی و معماری
• توسعه ضوابط دستورالعملها، مقررات و استانداردهای معماری و طراحی محیط
• توسعه ضوابط معماری و طراحی شهری برپایه مطالعات اجتماعی و روانشناسی محیط
• ارزیابی کمی و کیفی معماری و طراحی محیط
• طراحی همه شمول و راهکارهای بهسازی محیط براساس آن
• ملاحظات اجتماعی در طرحهای توسعه شهر و مسکن
• تقویت هدفمند عوامل پیشرفت و آبادانی مناطق مختلف کشور با توجه به ملاحظات امنیتی ، فرهنگی ، اجتماعی و افزایش نقش مردم در فرایند توسعه
• آموزش و ترویج دستاوردهای تحقیقاتی و گسترش دانش روز معماری و شهرسازی.
فعالیتهای پژوهشی
محورهای تحقیقاتی و فعالیتها
تدوین معیارها و مقررات بهمنظور:
- افزایش کارایی و بهینه کردن طراحی محیط و معماری ساختمانها با هدف تامین ایمنی و بهداشت، آسایش، فضای کافی برای فعالیت انسان، مصرف درست انرژی و رعایت سایر ضوابط و استانداردهای ملی در تناسب با مقتضیات بومی و ملی؛
- ارائه و راهحلهای کاربردی طراحی، توسعه و بهسازی معماری ساختمانها و محیط کالبدی شهری و روستایی و همچنین بهینه نمودن روشهای طراحی، مکانیابی و احداث آنها؛
- تدوین معیارها و قواعد مدیریت ساخت و نگاهداشت ساختمان و محیط کالبدی متناسب با شرایط کشور.
- طراحی همه شمول و تدوین راهحل جهت تامین آسایش انسان در محیطهای شخصی و عمومی؛
- بررسی و معرفی الگوهای سکونت مطلوب برای گروهها و قشرهای نیازمند مسکن در مناطق مختلف کشور و تدوین الزامات معماری برای آنها؛
- انسجامبخشی هویت در معماری معاصر از طریق بررسی تحول و گونهگونی مبانی و منطق معماری در سطح کشور و در جهت تداوم کاربست فرهنگ، قابلیتها و ظرفیتهای معماری بومی و سنتی؛
- تبیین راهبردها و روشهای طراحی محیط و معماری برای مقابله با سوانح طبیعی و اقدامات پس از آن؛
- ارائه روشها و رهنمودهای احیا و بهسازی عملکردی و فرهنگی ساختمانهای باارزش قدیمی و بافتهای مسکونی؛
- بررسی و تحقیق در اصول و روشهای طراحی منظر، محوطه و فضای باز؛
- مطالعات علوم رفتاری و شناخت نیازها و ویژگیهای جسمی و روانی انسانها در سنین و موقعیتهای مختلف؛
- بررسی و تحقیق در اصول و روشهای طراحی همساز با اقلیم؛
- تحقیق در پهنهبندی کشور براساس ویژگیهای اقلیمی، کالبدی و فرهنگی و به منظور مشخص نمودن امکانات و محدودیتهای طرح و اجرای ساختمانهای مختلف و محیط کالبدی؛
- ارائه اصول و روشهای دستیابی به معماری و محیط پایدار، بهینهسازی مصرف از طریق مدیریت منابع و پاسخگویی به انتظارات زیستمحیطی؛
- ساماندهی و گسترش دانش و اطلاعات پایه در طراحی محیط و معماری؛
- همکاری در توسعه و ترویج دانش تخصصی از طریق:
- بررسی، ارزیابی و اعلامنظر درمورد طرحهای ارائه شده به بخش در انطباق با ضوابط، مقررات و معیارهای کارشناسی طراحی محیط و معماری؛
- همکاری در آموزشهای تخصصی طراحی محیط و معماری و ترویج یافتههای علمی؛
- برقراری ارتباط با سایر مجامع علمی از طریق شرکت در گردهماییهای مختلف داخلی و بینالمللی و ارائه مقالات در نشریات معتبر.
پروژهها
جهت مشاهده اطلاعات کامل پروژه ها مربوطه اینجا را کلیک نمایید.
تدوین استاندارد، دستورالعمل، آییننامه، ضوابط فنی و استانداردها، اختراعات
تدوین استاندارد
تدوین ضوابط
انتشارات
کتب
مقالات
جهت مشاهده اطلاعات کامل مقالات مربوطه اینجا را کلیک نمایید.
گزارشهای تحقیقاتی شاخص
- فرهنگ مهرازی (معماری) ایران - چاپ اول:1382، چاپ دوم:1387، نشریه 362
- اصول و رهنمودهای طراحی و تجهیز فضای باز مجموعههای مسکونی به منظور پدافند غیرعامل- چاپ اول:1385، شماره نشریه: گ-440
- رهنمودهای طراحی معماری برای ایمنسازی حرکت در مدارس - چاپ اول: 1391.، شماره نشریه ج - 624
- پهنهبندی مسکن روستایی براساس گونههای شکلگیری مسکن در ایران، چاپ اول: 1393، شماره نشریه: گ-711
دورهها، سمینارها و سخنرانیهای علمی
جهت مشاهده اطلاعات کامل دورههای مربوطه اینجا را کلیک نمایید.